Polityka ochrony małoletnich w kościele pw. Przemienienia Pańskiego i w Kolegium Zakonu Pijarów Kraków-Pijarska przy ul. Pijarskiej 2 w Krakowie
Charakterystyka kościoła i Kolegium
Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Krakowie (dalej: kościół) jest świątynią rzymskokatolicką prowadzoną przez Zakon Pijarów, za którą odpowiada Rektor kościoła mianowany przez Arcybiskupa Metropolitę Krakowskiego. Kościół ma charakter publiczny, dlatego w kulcie w nim sprawowanym uczestniczą także osoby, które nie ukończyły 18 roku życia, czyli małoletni – zazwyczaj przebywający pod opieką rodziców. Małoletni mogą także poruszać się samodzielnie po zakrystii i przyległych pomieszczeniach w uzasadnionych wypadkach, jak pełnienie funkcji w liturgii czy korzystanie z toalety.
Kolegium Zakonu Pijarów Kraków-Pijarska (dalej Kolegium) jest domem zakonnym, którym kieruje Rektor Kolegium mianowany przez Przełożonego Prowincjalnego Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów. Kolegium jest siedzibą Kurii Prowincjalnej i bursy dla studentów szkół wyższych. Kolegium nie prowadzi stałej działalności z udziałem małoletnich, ale Rektor Kolegium może udostępniać pomieszczenia Kolegium grupom duszpasterskim, harcerskim, wolontariuszom i innym grupom zorganizowanym w celach duszpasterskich lub edukacyjnych, w których będą małoletni. Rektor Kolegium może także przyjąć na nocleg grupy zorganizowane z udziałem małoletnich, oraz gości, czyli rodziny lub pojedyncze osoby dorosłe sprawujące opiekę nad małoletnimi.
Ochronie małoletnich w kościele i Kolegium służą poniższe zasady zgodne z Ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz innych ustaw z dn. 28 lipca 2023 r., a także z Normami i zasadami ochrony dzieci i młodzieży w pracy wychowawczo-duszpasterskiej Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów.
Cele standardów ochrony małoletnich
Standardy ochrony małoletnich mają na celu:
• zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim i ustalenie procedur udzielania im wsparcia;
• zapewnienie personelowi informacji i kompetencji niezbędnych do wywiązanie się przez niego z obowiązków w zakresie dbania o bezpieczeństwo małoletnich;
• zapewnienie małoletnim oraz ich rodzicom lub opiekunom niezbędnych informacji na temat zasad obowiązujących w Kolegium oraz możliwości uzyskania wsparcia dla skrzywdzonych;
• informowanie małoletnich, rodziców lub opiekunów o zaangażowaniu Kolegium w ochronę dzieci i zaproszenie ich do współpracy w budowaniu bezpiecznego środowiska.
Polityka bezpieczeństwa
• W poniższych standardach używa się pojęcia „Kolegium”, ale stosuje się je z odpowiednimi przystosowaniami także do kościoła.
• W Kolegium została opracowana i wprowadzona w życie wewnętrzna Polityka ochrony małoletnich zawierająca szczegółowe zasady bezpieczeństwa i sposoby ich ochrony na terenie Kolegium.
• Polityka obejmuje w sposób zróżnicowany wszystkie grupy osób przebywające w Kolegium.
• Rektor Kolegium opracował i zatwierdził niniejszą politykę opracowaną na podstawie wytycznych Konferencji Episkopatu Polski i odpowiada za jej wdrożenie i oraz realizowanie, do czego posiada wymagane kwalifikacje.
• Polityka ochrony małoletnich określa:
o czynniki ryzyka i czynniki chroniące specyficzne dla Kolegium;
o zasady bezpiecznej rekrutacji personelu;
o zasady bezpiecznych relacji personelu i w ogóle dorosłych z małoletnimi oraz małoletnich między sobą;
o zasady ochrony wizerunku i danych osobowych małoletnich;
o zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych na terenie Kolegium;
o dostosowania organizacyjne i fizyczne zmniejszające ryzyko wystąpienia przemocy (kodeksy zachowań);
o sposób reagowania w na przypadki podejrzenia, że małoletni doświadcza krzywdzenia i zasady prowadzenia rejestru interwencji.
• Polityka jest opublikowana i systematycznie przypominana personelowi oraz rodzicom i małoletnim.
• Dokumenty opisujące politykę ochrony i bezpieczeństwa są stale dostępne do wglądu dla personelu oraz osób przebywających w Kolegium.
• Małoletni zostają zaznajomieni z zasadami Polityki w sposób dostosowany do ich możliwości rozwojowych i intelektualnych.
• Rektor Kolegium lub osoba przez niego wyznaczona dokonuje przeglądu i aktualizacji niniejszej polityki co najmniej raz na dwa lata.
Przyjmowanie gości nocujących w Kolegium
1. Grupy zorganizowane przez organizatorów sprawujących opiekę nad małoletnimi uczestnikami:
• Opiekę nad małoletnimi w grupie zorganizowanej przebywającej w Kolegium sprawuje organizator lub kierownik grupy oraz wyznaczeni przez niego opiekunowie. Od organizatorów grup koedukacyjnych oczekuje się wyznaczenia na opiekunów przynajmniej jednego mężczyzny i jednej kobiety.
• Personel przyjmujący grupę ma obowiązek:
o przed zakwaterowaniem odebrać od organizatora lub kierownika grupy oświadczenie znajdujące się odpowiednio w załączniku nr 5 lub 6;
o przygotować rozkład pokoi umożliwiający zakwaterowanie oddzielnie chłopców i dziewczyny (w sytuacjach nagłych można zakwaterować grupę koedukacyjną razem z opiekunami w sali na poddaszu, zachowując podział węzłów sanitarnych);
o zapewnić opiekunom grupy nocleg w innych pomieszczeniach niż przeznaczone na nocleg uczestników.
2. Identyfikacja dzieci przybywających jako goście indywidualni i w grupach, w których rodzice sprawują opiekę nad swoimi dziećmi
• W razie zgłoszenia się do zakwaterowania dorosłych z dziećmi, których tożsamość nie jest znana personelowi, personel ma obowiązek zidentyfikowania dziecka i jego relacji z osobą dorosłą, z którą znajduje się w Kolegium.
• W celu zidentyfikowania dziecka i jego relacji do osoby dorosłej, z którą przebywa w Kolegium, należy zapytać o tożsamość dziecka oraz o relację dziecka w stosunku do osoby, z którą przybyło do Kolegium. W tym celu można poprosić o okazanie dokumentu tożsamości dorosłego i dokumentu lub legitymacji szkolnej dziecka lub innego dokumentu potwierdzającego, że osoba dorosła ma prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem w Kolegium.
• Jeżeli opiekun nie posiada pisemnej zgody rodziców, należy poprosić o numer telefonu rodziców, aby zadzwonić i potwierdzić przebywanie dziecka w Kolegium z konkretnym dorosłym za wiedzą i zgodą rodziców/opiekunów prawnych. Przyjęcie tego potwierdzenia należy odnotować w rejestrze interwencji.
• W wypadku, gdy ustalenie relacji nie jest możliwe, należy poprosić dorosłego o pisemne oświadczenie, że jest opiekunem dziecka.
• Jeżeli powyższa procedura nie została przeprowadzona w momencie przyjęcia, należy ją niezwłocznie uzupełnić.
• W razie odmowy przez dorosłego poddania się identyfikacji przyjmujący gościa ma niezwłocznie powiadomić Rektora Kolegium lub osobę przez niego wyznaczoną. Jeżeli nikt z odpowiedzialnych nie może przyjąć tego zgłoszenia przyjmujący gościa może mu odmówić wstępu do Kolegium lub wyznaczyć mu miejsce oczekiwania na nawiązanie kontaktu z Rektorem Kolegium, w którym będzie pod obserwacją.
3. Ogólne zasady przyjmowania małoletnich w Kolegium
• Przyjęcie gości w Kolegium dokonuje się za zgodą Rektora Kolegium lub osoby przez niego upoważnionej, która wyznacza im miejsce zakwaterowania: w pokojach Bursy Studenckiej, w pokojach gościnnych Kolegium lub w sypialni na poddaszu.
• Rektor Kolegium lub każdy, kto przyjmuje grupę zorganizowaną albo gości, ma za zadanie przekazać im obowiązujące w Kolegium zasady pobytu, a w szczególności: zabezpieczenie przed dostępem do Kolegium innych osób, ochronę przeciwpożarową, i właściwe zachowanie w Kolegium (przynajmniej ma przekazać, gdzie są one dostępne i zalecić zapoznanie się z nimi);
• Małoletni mogą być przyjmowani w Kolegium wyłącznie: w grupach zorganizowanych z własnymi opiekunami, jako goście indywidualni pod opieką rodziców/prawnych opiekunów lub osób przez nich upoważnionych.
• Zakonnicy mieszkający w domu mogą przyjąć od krewnych i powinowatych opiekę nad dziećmi, którzy zamieszkają czasowo w Kolegium.
• Zadaniem Rektora Kolegium, zakonników i personelu jest zapewnienie osobom przebywającym w domu bezpiecznej przestrzeni formacyjnej i wypoczynkowej.
• Rektor Kolegium, zakonnicy i personel okazują szacunek, wsparcie, życzliwość i potrzebną pomoc wszystkim gościom. W relacjach gości i pracowników obowiązują uprzejmość, przejrzystość, powściągliwość i prostota.
• Przebywanie gości w miejscach odosobnionych, wyłączonych z użytkowania lub zarezerwowanych dla innych osób lub celów (np. klauzura zakonna) jest możliwe wyłącznie za zgodą Rektora Kolegium i w ściśle określonym celu.
• Spotkania indywidualne zakonników z gośćmi, w tym rozmowy indywidualne, mogą się odbywać w refektarzu, sali wspólnej, sali konferencyjnej oraz w tzw. rozmównicach na parterze i na I piętrze.
• Zakonnicy i personel mają obowiązek zabezpieczenia Kolegium przed dostępem osób nieupoważnionych, co oznacza przede wszystkim: nieujawnianie nieuprawnionym kodów dostępu i nieprzekazywanie nikomu przydzielonych „pinezek” oraz staranne wydzielanie stref ogólnodostępnych.
• Kolegium udostępnia na życzenie gości sieć wi-fi, przekazując osobom dorosłym indywidualne loginy do sieci przeznaczonej wyłącznie dla gości. Rodzice i opiekunowie decydują o udostępnieniu ich małoletnim.
• Publikowanie wizerunku gości przez Kolegium jest możliwe przy zachowaniu ogólnie obowiązujących zasad ochrony wizerunku.
• Uwagi gości dotyczące ich pobytu w Kolegium przyjmuje Rektor Kolegium lub osoba przez niego wyznaczona.
Weryfikacja i formacja osób pracujących z małoletnimi.
Poddani weryfikacji mają być:
1. Rektor Kolegium i pozostali zakonnicy, personel Kolegium i ewentualne inne osoby podejmując się opieki, wychowania lub edukacji małoletnich. Weryfikacja polega:
• na złożeniu przez osoby, które zostały zatrudnione lub podjęły się opieki, wychowania lub edukacji małoletnich w Kolegium przed 15 lutego 2024 r., oświadczenia, którego wzór znajduje się w załączniku nr 4;
• na dostarczeniu Rektorowi Kolegium przy zatrudnieniu lub podejmowaniu ww. działań po 15 lutego 2024 r. zaświadczenia o niekaralności w ogóle lub w zakresie przestępstw określonych w art. 189a kodeksu karnego (handel ludźmi), art. 207 kodeksu karnego (znęcanie się) oraz w ustawie z dn. 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;
• na sprawdzenie przez Rektora Kolegium, czy ww. osoby nie figurują w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem zastrzeżonym i w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15, wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze;
• osoby, które w ostatnich dwudziestu latach mieszkały poza Polską, są zobowiązane do przedłożenia informacji z rejestrów karnych tych państw, w których przebywały bądź odpowiednie oświadczenie (załącznik nr 3);
2. inne osoby mające kontakt z małoletnimi na terenie Kolegium; ich weryfikacja polega na złożeniu oświadczenia, którego wzór znajduje się w załączniku nr 4.
Obowiązujący zakres szkoleń w temacie ochrony małoletnich i osób bezbronnych oraz prowadzący szkolenia.
1. Szkolenie informacyjne przy zatrudnieniu do obowiązków lub przydzielaniu zadań z zakresu opieki nad małoletnimi oraz ich wychowania i kształcenia:
• prowadzi je Rektor Kolegium lub wyznaczona przez niego osoba odpowiedzialna za prewencję;
• realizuje się je za pomocą wywiadu w oparciu o kwestionariusz, którego wzór znajduje się w załączniku nr 8, oraz rozmowy instruktażowej;
• treścią szkolenia są:
o kompetencje emocjonalne i społeczne kandydata;
o kompetencje w zakresie komunikacji i rozwiązywania konfliktów;
o znajomość strategii działania sprawców wykorzystywania seksualnego w instytucjach i różnych form przemocy;
o znajomość konsekwencji doświadczanej przemocy;
o znajomość czynów karalnych z tego zakresu;
o znajomość kodeksu zachowań, procedur i innych zagadnień zawartych w niniejszych standardach.
2. Obowiązkowe szkolenie dla wszystkich osób zatrudnionych w Kolegium i stale w nim przebywających:
• podlegają mu osoby, które nie przeszły tego szkolenia przy zatrudnieniu;
• dotyczy ono znajomości kodeksu zachowań, procedur i innych zagadnień zawartych w niniejszych standardach;
• szkolenie jest jednorazowe, natomiast należy je ponowić w razie wprowadzenia zmian do standardów i procedur obowiązujących w Kolegium;
• może je prowadzić osoba odpowiedzialna za prewencję w Kolegium lub pełniąca tę funkcję w innym dziele o podobnym charakterze.
3. Pracownicy i wolontariusze podejmujący działania opiekuńcze, wychowawcze i dydaktyczne wobec małoletnich są zobowiązani odbyć dodatkowe szkolenie:
• zakres tego szkolenia obejmuje:
o rodzaje przemocy w tym przemoc rówieśniczą,
o rozpoznawanie oznak doznanej przemocy w tym wykorzystania seksualnego,
o strategie działania sprawców przemocy w tym przemocy seksualnej,
o sposoby prowadzenia rozmowy z małoletnim lub osobą bezbronną na ewentualnego skrzywdzenia;
o zagrożenia i ochronę przed szkodliwymi treściami w Internecie,
o kwestie specyficzne dla Kolegium;
• Szkolenie może być przeprowadzone w formie stacjonarnej lub zdalnej, indywidualnej lub grupowej.
• Ukończenie szkolenia musi być potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez prowadzącego lub organizatora.
• Ten rodzaj szkoleń prowadzą osoby odpowiednio do tego przygotowane i posiadające delegację swoich przełożonych do pełnienia takich zadań.
4. Każda osoba, o której mowa w punkcie poprzednim, uczestniczy co dwa lata w jednodniowym szkoleniu z zakresu prewencji. Treść tych szkoleń przygotowana jest przez osobę odpowiedzialną w Zakonie za prewencję, ewentualnie jest wskazana przez odpowiedzialny zespół za prewencję w Kościele w Polsce.
5. Rektor Kolegium lub wyznaczona przez niego osoba odpowiedzialna za prewencję w Kolegium:
• powinni mieć także wiedzę na temat:
o budowania systemu prewencji zgodnego z wymogami Kościoła i ustaw państwowych,
o podstawowych procedur prawnych (kanonicznych i państwowych),
o czynników ryzyka i czynników ochronnych w odpowiednich typach placówek,
o wynikające ze specyfiki Kolegium;
• Za ich szkolenie odpowiada osoba odpowiedzialna za prewencję w Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów.
• Szkolenie takie jest obowiązkowe dla osoby, która ma podjąć odpowiedzialność za prewencję w Kolegium.
• Osoby odpowiedzialne za prewencję w danej Kolegium uczestniczą raz w roku w spotkaniu odpowiedzialnych za prewencję w danym Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów.
Sposób reagowania na niewłaściwe zachowania lub oskarżenia o krzywdzenie małoletniego
Niniejsze standardy koncentrują się na ochronie małoletnich przed wykorzystaniem seksualnym, z którym powiązane są takie zjawiska jak: wykorzystanie fizyczne, wykorzystanie psychiczne, cyberprzemoc, zaniedbanie.
1. Przykładowymi niewłaściwymi zachowaniami, które powinny zwrócić uwagę personelu Kolegium są:
• zachowanie dorosłego wskazujące na to, że jest pod wpływem alkoholu lub środków psychoaktywnych;
• zachowania agresywne dorosłego na terenie Kolegium np. używanie wulgaryzmów;
• pojawienie się w Kolegium dorosłego gościa z niezidentyfikowanym małoletnim;
• oznaki wskazujące na spanie dorosłego z małoletnim w tym samym łóżku;
• ubiór małoletniego nieadekwatny do jego wieku i sytuacji;
• zachowania osoby dorosłej wobec małoletniego nacechowane seksualnie albo wskazujące na inny charakter relacji między nimi niż naturalna relacja rodzicielska lub opiekuńcza;
• oznaki, że opiekun małoletniego podejmuje czynności seksualne w pokoju, w którym mieszkają;
• znalezienie na terenie Kolegium materiałów pornograficznych;
• pozostawanie przez dłuższy czas (cały dzień) przez małoletniego w pokoju ‒ w szczególności, jeśli zostaje bez opieki;
• zauważenie obrażeń na ciele małoletniego i jego trudności w odpowiedzi na pytanie o ich przyczynę;
• znalezienie w mediach społecznościowych zdjęć małoletniego sugerujących, że jest obiektem uwodzenia lub uczestniczy w wytwarzaniu pornografii.
2. Zasady reagowania na przemoc względem małoletniego
• Świadek stosowania przemocy fizycznej wobec małoletniego, której sam nie może zapobiec, ma natychmiast wezwać policję, dzwoniąc pod numer 112, i jeśli to możliwe, wezwać Rektora Kolegium lub innego członka personelu.
• W uzasadnionych przypadkach można dokonać obywatelskiego zatrzymania sprawcy przemocy. W takiej sytuacji, do czasu przybycia policji, należy w miarę możliwości trzymać tę osobę pod nadzorem dwóch pracowników w osobnym pomieszczeniu.
• W każdym przypadku należy zadbać o bezpieczeństwo małoletniego, który powinien przebywać pod opieką pracownika do czasu przyjazdu policji.
• W przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa powiązanego z kontaktem dziecka z materiałem biologicznym sprawcy (nasienie, ślina, naskórek), należy w miarę możliwości zabezpieczyć ślady przestępstwa do czasu przyjazdu policji.
• Po odebraniu dziecka przez policję należy zabezpieczyć materiał z monitoringu oraz inne istotne dowody (np. dokumenty).
3. Zasady reagowania na niewłaściwe postępowanie względem małoletniego oraz przyjmowania zgłoszeń o skrzywdzeniu małoletniego
• Rektor, zakonnicy i personel Kolegium, którzy powzięli podejrzenie o krzywdzeniu małoletniego są zobowiązani do podjęcia adekwatnych działań zgodnie z niniejszą procedurą.
• Każdą wiadomość o doznanej przez małoletniego krzywdzie niezależnie od źródła, z którego pochodzi, należy sprawdzić.
• Zakonnik lub członek personelu, który podejrzewa skrzywdzenie małoletniego lub jest świadkiem niewłaściwego zachowania, ma obowiązek zgłoszenia tego faktu Rektorowi Kolegium lub osobie przez niego wyznaczonej. Jeżeli powziął podejrzenie w obecności małoletniego lub dorosłego, nie powinien zostawić go/ich samego/samych.
• Osoba, która jako pierwsza przyjmuje zgłoszenie powinna go z uwagą wysłuchać, ale nie jest upoważniona do wydawania decyzji i osądów.
• Celem rozmowy z osobą zgłaszającą skrzywdzenie małoletniego inną niż osoba skrzywdzona jest pośrednie zapewnienie wsparcia i bezpieczeństwa oraz zrozumienia osobie skrzywdzonej, a jednocześnie pozyskanie informacji o faktach, osobach i okolicznościach będących treścią zgłoszenia.
• Rozmawiając z małoletnim, który mógł zostać skrzywdzony lub wprost o tym mówi, trzeba pamiętać:
o zachować spokój, szacunek i empatię w stosunku do niego,
o skupić się na aktywnym i wspierającym wysłuchaniu go,
o nie okazywać ewentualnych wątpliwości,
o nie dopytywać się o przebieg zdarzenia,
o dostosować się do rytmu i otwartości małoletniego ‒ nie przymuszać go do mówienia, nie ponaglać i niczego mu nie sugerować,
o nie składać obietnic bez pokrycia, a w szczególności zachowania wyłącznie dla siebie, tego co się usłyszy,
o zapewnić małoletniego o wsparciu i pomocy mu także po zakończeniu rozmowy,
o omówić ogólnie, na podstawie niniejszych standardów, dalszych działań, a w szczególności skontaktowania się z małoletnim
• Fakt zgłoszenia musi zostać udokumentowany sporządzeniem notatki służbowej, w której na miarę możliwości zostaną określone podstawowe informacje, takie jak: imię i nazwisko zgłaszającego i jego dane teleadresowe, data czynu lub okres, w jakim do niego doszło, imię i nazwisko oraz wiek pokrzywdzonego i domniemanego sprawcy, zwięzły opis wyrządzonej krzywdy. Notatka służbowa winna być podpisana przez sporządzającego oraz przez dorosłą osobę zgłaszającą.
• Zaobserwowanie niewłaściwych zachowań należy podobnie udokumentować, załączając ewentualne znalezione przedmiotu, dołączając zdjęcia lub nagrania monitoringu.
4. Zasady postępowania po przyjęciu zgłoszenia
• Odpowiedzialność za postępowanie wyjaśniającego i prewencyjne zgłoszenie skrzywdzenia lub niewłaściwe zachowania spoczywa:
o na organizatorze grupy zbiorowej, jeśli zdarzenie miało miejsce między małoletnimi w grupie lub opiekunem mi małoletnim ‒ w notatce służbowej ze zdarzenia należy zamieścić informację o przekazaniu sprawy organizatorowi;
o na rodzicach lub prawnych opiekunach małoletniego, o ile nie są oni domniemanymi krzywdzicielami;
o w pozostałych wypadkach ‒ na Rektorze Kolegium lub osobie przez niego wyznaczonej.
• Reakcja powinna być dostosowana do norm prawa państwowego i kościelnego, do osoby, jak również do sytuacji.
• Jeżeli podejrzanym o skrzywdzenie małoletniego lub złe zachowanie wobec niego jest zakonnik lub członek personelu Kolegium, Rektor Kolegium ma obowiązek odsunąć go od pełnienia obowiązków wymagających kontaktów z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy, nie narażając go jednak na utratę dobrego imienia.
• Jeżeli podejrzanym o skrzywdzenie małoletniego lub złe zachowanie wobec niego jest Rektor Kolegium lub Prowincjał, przyjmujący zgłoszenie ma obowiązek powiadomić Delegata o. Prowincjała ds. ochrony małoletnich i dorosłych.
• Rektor Kolegium lub osoba przez niego wyznaczona dokonuje niezwłocznie oceny zgłoszonych faktów.
• Jeśli istnieje prawdopodobieństwo dalszego skrzywdzenia, Rektor Kolegium lub osoba przez niego wyznaczona powinni w pierwszej kolejności wezwać policję, a następnie podejmować kolejne czynności.
• W przypadku zachowań sprzecznych z niniejszymi standardami, ale nie stanowiących przemocy (np. braki w kulturze bycia) personel Kolegium może przypomnieć o zasadach zachowania obowiązujących w Kolegium i o obowiązku ich przestrzegania.
• W przypadku gdy rozmowa okaże się bezskuteczna, Rektor Kolegium może:
o zażądać usunięcia uczestnika wyjazdu zorganizowanego,
o odmówić dalszego zakwaterowania gościowi,
o zabronić wstępu na teren Kolegium osobie, która w nim nie korzysta z noclegu,
o wyciągnąć konsekwencje dyscyplinarne wobec pracownika Kolegium,
o wnioskować o wyciągnięcie konsekwencji dyscyplinarnych wobec pracownika Kurii,
o rozwiązać umowę najmu z mieszkańcem Bursy Studenckiej.
• Jeśli krzywda nosiła znamiona przestępstwa w rozumieniu prawa państwowego, Rektor Kolegium ma obowiązek bezzwłocznie powiadomić policję lub prokuraturę i może zaniechać zgłoszenia, tylko po otrzymaniu potwierdzenia, że zgłoszenia dokonał ktoś inny.
• Jeśli krzywda nosiła znamiona przestępstwa w rozumieniu prawa kościelnego, Rektor kolegium informuje niezwłocznie Delegata o. Prowincjała ds. ochrony dzieci i dorosłych. Kontakt do Delegata jest podany na stronie: pijarzy.pl/informacje. Zgłoszenia może dokonać każdy.
• Rektor Kolegium starannie gromadzi dokumentację zebraną przez siebie w czasie wyjaśniania zgłoszenia.
• Dokumentacja postępowań wyjaśniających zgłoszenia lub podejrzenia dotyczące aktów przemocy albo wykorzystania dziecka będzie przechowywana w Archiwum Tajnym Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów i udostępniana tylko na potrzeby ewentualnych postępowań prowadzonych w sprawie.
Zapewnienie opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym
• Rektor Kolegium, zakonnicy i personel wesprą działania osób odpowiedzialnych za udzielenie wsparcia skrzywdzonym, którymi są rodzice i opiekunowie małoletnich. Pomoc ta będzie szczególnie istotna w czasie oczekiwania na przybycie rodziców, gdy sprawcą był opiekun.
• Pomoc ta będzie w szczególności polegała na zachowaniu spokoju i dyskrecji oraz na działaniach organizacyjnych, jak zmiana przydzielonych pomieszczeń, pomoc w zaspokojeniu podstawowych potrzeb, pomoc w zorganizowaniu przyjazdu rodziców, opiekunów i inne dostosowane do sytuacji.
• W razie posiadania odpowiednich kompetencji lub na prośbę osoby pokrzywdzonej albo jej opiekunów Rektor Kolegium, zakonnicy i personel mogą się włączyć bezpośrednio w udzielanie pomocy mającej na celu zmniejszenie lęku, budowanie poczucia bezpieczeństwa i zaufania poprzez objęcie jej opieką, okazanie troski, stworzenie przestrzeni do słuchania, odciążanie z poczucia winy, jeśli ono występuje; pozwolenie na odreagowanie trudnych emocji.
• Pomoc, której wymagają również osoby z najbliższego otoczenia osoby pokrzywdzonej, może polegać na przekazaniu informacji o zdarzeniach, a także poinformowanie o instytucjach, fundacjach lub osobach, które mogą udzielić profesjonalnego różnych form wsparcia.
• Rektor Kolegium, zakonnicy i personel mają także ważną rolę do spełnienia wobec ewentualnych świadków, szczególnie z grupy rówieśniczej. Wsparcie dla nich musi być okazywane z delikatnością i w sposób wyważony, bez naruszania dobra skrzywdzonej osoby. Polegać ono będzie w szczególności na adekwatnym reagowaniu na zachowania osób, które mogły przeżyć szok i na pomocy organizacyjnej dla opiekunów prowadzących wsparcie bezpośrednie.
• Na terenie Kolegium i na stronie internetowej znajduje się spis kontaktów, pod którymi pokrzywdzeni mogą znaleźć pomoc (załącznik nr 7).
Kraków, 14 sierpnia 2024 r.
o. Józef Tarnawski SP
Rektor Kolegium
Załącznik nr 1
ZASADY BEZPIECZNEJ RELACJI DOROSŁY ‒ MAŁOLETNI W KOLEGIUM ZAKONU PIJARÓW KRAKÓW-PIJARSKA
• Nietykalność cielesna małoletnich jest nienaruszalna. Niedozwolone jest bez wyjątku stosowanie kar cielesnych.
• Niedopuszczalne są zachowania, które w naszej kulturze stanowią niedozwolone przekraczanie granic intymności.
• Wszyscy mają prawo do bycia traktowanymi z jednakową troską.
• Nie może tolerować krzywdzenia żadnego człowieka.
• Spotkania zwłaszcza indywidualne małoletnich z dorosłymi, którzy nie są ich prawnymi opiekunami, mają się odbywać za wiedzą tych opiekunów i w miejscach, w których mogą być widziani przez inne osoby, dotyczy to także rozmów z duchownymi.
• Dorosłym nie wolno częstować podopiecznych alkoholem, papierosami, środkami psychoaktywnymi ani tolerować ich używania przez małoletnich. Sprawującym opiekę nie wolno korzystać z tych środków.
• Pracujący z małoletnimi mają używać środków, języka i metod adekwatnych do wieku małoletnich. Takie same zasady obowiązują przy korzystaniu z narzędzi cyfrowych i sieci komputerowych. Nie wolno korzystać z materiałów prezentujących przemoc, treści o charakterze erotycznym a nawet tylko moralnie wątpliwych. Dorosłym nie wolno tolerować poszukiwania, korzystania ani powiadamiania o takich treściach przez małoletnich.
• Również małoletnim przysługuje prawo do prywatności, szczególnie w miejscach wymagających rozbierania się. Małoletnim nieubranym nie wolno wykonywać zdjęć ani filmować. Zasada ta obowiązuje również małoletnich.
• Małoletnich, którzy są już w stanie samodzielnie wykonać czynności higieniczne, przebierać się itp. nie można w tym wyręczać. Jeśli pomoc jest konieczna powinni jej udzielać dorośli tej samej płci. Nigdy nie powinni tego robić duchowni.
• Jeżeli małoletni i dorośli są kwaterowani osobno, dorośli powinni unikać wchodzenia do pokoi dzieci i organizowania z nimi spotkań w pokojach dorosłych.
• Stwierdzenia lub podejrzenia nieodpowiednich zachowań dorosłych wobec małoletnich są bezzwłocznie wyjaśniane.
Załącznik nr 2
ZASADY KORZYSTANIA Z INTERNETU
• Małoletni nie mogą korzystać z urządzeń przenośnych i stacjonarnych z dostępem do Internetu będących na wyposażeniu Kolegium.
• Dostęp do sieci WiFi za pomocą indywidualnych loginów jest możliwy tylko za wiedzą i zgodą opiekunów i pod ich nadzorem.
• Kolegium nie bierze odpowiedzialności za korzystanie przez małoletnich z osobistych urządzeń stacjonarnych i przenośnych z własnym dostępem do Internetu.
• Na terenie Kolegium zabronione jest wyszukiwanie, korzystanie i rozpowszechnianie materiałów prezentujących przemoc, treści o charakterze erotycznym, a nawet tylko moralnie wątpliwych.
• W razie zgłoszenia korzystania z niedozwolonych treści Kolegium wykorzysta posiadane narzędzia cyfrowe w ramach postępowania zgodnego z polityką ochrony.
Załącznik nr 5
OŚWIADCZENIE ORGANIZATORA GRUPY Z UDZIAŁEM MAŁOLETNICH
Podstawa prawna oświadczenia: Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U. 2023 poz. 1304 z późn. zm.).
Jako organizator grupy ……………… (pieczątka adresowa lub pełna nazwa organizatora lub imię i nazwisko osoby fizycznej z adresem i telefonem kontaktowym) ……………… przebywającej na terenie Kolegium Zakonu Pijarów i w kościele pw. Przemienienia Pańskiego przy ul. Pijarskiej 2 w Krakowie w dniach: ……………… oświadczam że posiadam zgody i dokumenty wymagane przepisami prawa do sprawowania opieki nad małoletnimi uczestnikami tej grupy, a w szczególności pisemne zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
Ponadto potwierdzam zapoznanie się ze standardami relacji dorosły-małoletni obowiązującymi w Kolegium i zobowiązuję się do nich stosować.
Kraków, …………………….. …………………………………………….
data czytelny podpis
Załącznik nr 6
OŚWIADCZENIE KIEROWNIKA GRUPY Z UDZIAŁEM MAŁOLETNICH
Podstawa prawna oświadczenia: Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U. 2023 poz. 1304 z późn. zm.).
Jako kierownik grupy, której organizatorem jest ……………… (pieczątka adresowa lub pełna nazwa organizatora lub imię i nazwisko osoby fizycznej z adresem i telefonem kontaktowym) ……………… przebywającej na terenie Kolegium Zakonu Pijarów i w kościele pw. Przemienienia Pańskiego przy ul. Pijarskiej 2 w Krakowie w dniach: ……………… oświadczam, że posiadam zgody i dokumenty wymagane przepisami prawa do sprawowania opieki nad małoletnimi uczestnikami tej grupy, a w szczególności pisemne zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
Ponadto potwierdzam zapoznanie się ze standardami relacji dorosły-małoletni obowiązującymi w Kolegium i zobowiązuję się do nich stosować.
Kraków, …………………….. …………………………………………….
data czytelny podpis
ZAŁĄCZNIK 7
WAŻNE KONTAKTY
Jeśli potrzebujesz pomocy lub rozmowy, chcesz chronić siebie, dziecko lub rodzinę.
| Centrum Ochrony Dziecka | +48 785 032 106 | pomoccod@ignatianum.edu.pl |
| Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę | 800 100 100 | |
| Rzecznik Praw Dziecka | 800 12 12 12 22 583 66 00 | rpd@brpd.gov.pl |
| Policja | 112 997 | |
| Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży | 116 111 | |
| Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Krakowie | 12 421 92 82 |
Załącznik nr 8
ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI W KOLEGIUM ZAKONU PIJARÓW KRAKÓW-PIJARSKA
WERSJA DLA DZIECI
Nasz dom jest miejscem, gdzie staramy się zapewnić bezpieczeństwo wszystkim gościom, a zwłaszcza dzieciom. Kierując się wartościami wypływającymi z Ewangelii oraz wymogami prawa, przyjmujemy każdego z szacunkiem i życzliwością.
Zasady bezpiecznych relacji między dziećmi oraz dorosłych i dzieci znają wszyscy pracownicy zgodnie z nimi będą reagować na każde niewłaściwe zachowanie lub przemoc. Wszyscy pracownicy i goście w naszym domu i powinni przestrzegać opisanych zasad, również kontaktując się przez telefon czy Internet.
Dlatego…
- Traktuj innych tak, jak chcesz, aby ciebie traktowano;
- Pamiętaj, że każdy jest wyjątkowy i jest darem Boga.
- Oczekuj od innych szacunku i szanuj innych, także ludzi o odmiennym wyglądzie i przekonaniach.
- Bądź otwarty i życzliwy. Nie wykluczaj nikogo ze wspólnych rozmów i działań, jednak zachowaj ostrożność wobec ludzi, których nie znasz.
- Pamiętaj, że każdy może powiedzieć swoje zdanie, jeśli robi to w sposób kulturalny.
- Słuchaj innych, gdy mówią.
- Nie używaj słów obraźliwych czy wulgarnych.
- Pamiętaj, że grzeczność zawsze pomaga.
- Nie dotykaj kogoś, kto tego nie chce. Nigdy nie dotykaj ludzi w sposób, który może być uznany za zawstydzający lub niewłaściwy.
- Szanuj pomieszczenia, w których przebywasz i rzeczy innych ludzi.
- Nie zabieraj rzeczy innych bez ich wiedzy i zgody.
- Nie przeglądaj prywatnych rzeczy osoby, która sama ci ich nie udostępniła.
- Nie rób zdjęć ani nie nagrywaj ludzi, którzy się na to nie zgodzili.
- Zostaw w spokoju kogoś, kto chce pobyć sam. Zachowaj ciszę w godzinach nocnych.
- W każdej sytuacji masz prawo oczekiwać szacunku i nietykalności, nikt nie może cię krzywdzić czy przekraczać granic twojej intymności.
- Nie stosuj przemocy fizycznej.
- Nikogo nie obmawiaj, nie ośmieszaj, nie zawstydzaj, nie upokarzaj, nie lekceważ i nie obrażaj ‒ nawet w żartach.
- Nie narażaj siebie lub innych osób na sytuacje zagrażające życiu i zdrowiu.
- Szanuj użytkowników Internetu tak jak osoby spotkane w realu.
- Nie wywołuj kłótni i unikaj komunikacji w Internecie, która może być źle zrozumiana.
- Nie udostępniaj kontaktów innych osób bez ich zgody.
- Nie publikuj swoich danych oraz zdjęć i filmów ośmieszających innych.
- Nie stosuj obrażających i agresywnych komentarzy oraz reaguj, gdy zauważysz, że ktoś jest poniżany w Internecie. Nie przesyłaj dalej ośmieszających wiadomości. Zgłoś takie działania swoim wychowawcom lub opiekunom.
- Nie podszywaj się pod inne osoby. Jeśli widzisz, że ktoś się nie wylogował, ostrzeż go.
- Pamiętaj, że groźby, pomówienia, nawoływanie do nienawiści, prześladowanie, ośmieszanie w Internecie mogą być karane. Twoje działania w sieci nigdy nie są anonimowe.
- Zasady łagodzenia kłótni:
* W przypadku nieporozumień czy kłótni spróbuj zachować spokój. Powiedz otwarcie, co przeżywasz i co według ciebie może być przyczyną trudności.
* Słuchaj tego, co mówi druga osoba, jakie są jej odczucia, czego ona oczekuje.
* Upewnij się, czy dobrze zrozumiałeś Twojego rozmówcę.
* Wspólnie wymyślcie rozwiązanie, które będzie dobre dla obu stron.
* Jeśli nie uda się wam rozwiązać konfliktu, zawsze możesz poproś o pomoc wychowawcę lub inną zaufaną osobę.
* Nie bądź obojętny, gdy komuś dzieje się krzywda, zawsze poinformuj o tym opiekuna grupy.
- W sytuacji, w której w naszym domu lub poza nim doświadczasz przemocy ze strony osoby dorosłej lub rówieśnika; * gdy czujesz, że ktoś przekracza granice twoje intymności lub coś na tobie wymusza, choć ty tego nie chcesz; jesteś świadkiem, że ktoś inny jest krzywdzony; widzisz lub odczuwasz, że dzieje się coś niepokojącego i zagrażającego; przeżywasz trudne chwile ‒ nie zostawaj z tym sam/a. Możesz znaleźć wsparcie. Blisko ciebie są osoby, które będą umiały ci pomóc.
Osoby, do których zawsze możesz się zwrócić o pomoc:
pamiętaj, że Twój wychowawca lub opiekun grupy jest do twojej dyspozycji;
każdy pracownik naszego domu wie, jak zareagować, by ci pomóc.
Możesz też szukać wsparcia poza naszym domem.
Ważne telefony i miejsca, gdzie możesz znaleźć pomoc:
800-12-12-12 – całodobowy Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka;
116-111 – całodobowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę;
112 – numer alarmowy w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia.